آشنایی کامل با رشته ی خلبانی و شرایط آن در ایران
مقدمه
بی شک یکی از جذاب ترین و هیجان انگیزترین شغلهای دنیا خلبانی است.
هدف پایلت بنی آشنا کردن شما عزیزان با دنیای پر رمزو راز پرواز و نشان دادن راه های رسیدن به آرزوی پرواز است.
اولین پرواز با هواپیمای موتور دار توسط برادران رایت در سال 1903 اتفاق افتاد. با گذشت 118 سال از اولین پرواز، دنیای هوانوردی روز به روز در حال تغییره و برای اینکه شما هم بتونید به جمع هوانوردان بپیوندید باید اطلاعات خودتون رو بروز نگه دارید، تا به اهدافتون برسید.
خلبان کیست ؟
به شخصی که یک هواپیما را کنترل میکند خلبان میگویند.
حال آنکه میخواهد آن وسیله، هواپیمای مسافربری، یک جت جنگنده، هلیکوپتر یا یک هواپیمای آموزشی باشد یا حتی هواپیماهایی که از راه دور کنترل میشوند.
در هواپیمای مسافربری به شخصی که مسئولیت هواپیما، مسافر، بار و اموال مسافرین را به عهده دارد کاپیتان یا Pilot in command میگوند.
اکثریت هواپیماهای مسافربری برای پرواز ایمن به دو خلبان نیاز دارد. خلبان دوم عنوان first officer را دارد.
هر دو خلبان با هماهنگی کامل، وظیفه کنترل هواپیما را برعهده دارند.
تفاوت اصلی بین خلبان اول و دوم به سابقه ی پروازی و تجربیات آنهاست.
وظایف خلبان هواپیما
- مدیریت تیم پروازی برای داشتن پروازی ایمن
- اطمینان از کارکرد صحیح دستگاههای هواپیما
- آمادگی لازم برای شرایط پروازی غیر معمول
- بررسی مسیرهای پروازی با توجه به تغییرات آب و هوایی
- در اختیار قرار دادن اطلاعات لازم به مسافران و مهمانداران در طول پرواز
- بررسی اطلاعات پرواز و انجام تنظیمات لازم برای تطبیق دادن خود با گزارشات هواشناسی و اطلاعات ترافیک هوایی
- اجرای دستورالعمل های فرودگاهی
برای ورود به رشته خلبانی چه باید کرد؟
تحصیل در رشته ی خلبانی هواپیمای مسافربری به دو روش صورت می‌گیرد:
1- وزارت علوم (دانشگاه) 2-مدارس خلبانی
دانشگاه :
مرکز آموزش علمی کاربردی سماپران و ساها اقدام به برگزاری رشته خلبانی میکنند و فقط عهده دار کلاس های تئوری میباشند و پس از آن، برای شروع پرواز ها باید به آموزشگاه های خلبانی خصوصی مراجعه کرد، چون در حال حاضر فقط آموزشگاه های خصوصی هواپیماهای آموزشی در اختیار دارند.
مدارس خلبانی
مدارس خلبانی نیز مجوز برگزاری دوره های تئوری و پروازی تمامی مقاطع پروازی را دارند و زمان کمتری نسبت به زمان مورد نیاز در دانشگاه ها نیاز دارد.
در هر دو روش ذکر شده هزینه های خلبانی یکسان می باشد. هزینه های اصلی خلبانی برای دوره های عملی(پروازی) می باشد، که در سال 1402 هزینه ای معادل 700 میلیون تومان تا انتهای دوره ATP می باشد.
شرایط موردنیاز برای ورود به مدارس خلبانی
- حداقل سن 18 سال (سیاست داخلی اکثر شرکت ها برای استخدام 30 سال)
- مدرک تحصیلی دیپلم در هر رشته ای (ترجیح اکثریت ایرلاین ها لیسانسه!)
- تایید صلاحیت پزشکی از طرف کلینیک های معرفی شده از سازمان هواپیمایی
- کارت پایان خدمت یا معافیت دائم غیرپزشکی یا معافیت تحصیلی
- گواهی عدم سوء پیشینه و تاییدیه حراست
- تدین به یکی از ادیان رسمی کشور
- دانش عمومی زبان انگلیسی
- تمکن مالی جهت پرداخت هزینه های آموزش ( سال 1400 حدودا 400 میلیون تومان)
مشکل در دندان یا ضعیف بودن چشم مشکلی برای شروع دوره ها نیست.
PPL | Private pilot license
- دوره کلاس زمینی شامل 200ساعت
- 40 ساعت پرواز با هواپیمای آموزشی.
- 5 ساعت پرواز با دستگاه شبیه ساز.
- امتحان تئوری سازمان هواپیمایی کشوری.
- چک پروازی توسط خلبان منتخب سازمان هواپیمایی کشوری.
این مرحله دوره آموزش خلبانی شخصی می باشد که دانشجو پس از فارغ التحصیلی امکان پرواز با هواپیمای شخصی در روز و شرایط آب و هوایی مناسب را دارد. به طوری که دانشجو برای یک پرواز تفریحی با هواپیمای سبک قابلیت لازم را کسب نموده است.
در این مرحله دانشجو (SOLO) می شود. بدین معناست که دانشجو ، پس از حدود ۱۴ ساعت پرواز با استاد خلبان به تشخیص استاد خود میتواند به تنهایی پرواز کند. مسیریابی در این مقطع به صورت دید بیرون و عوارض زمین (VFR) میباشد که با استفاده از نقشه‌های مخصوص انجام می‌گردد.
فارغ التحصیلان این دوره جهت ادامه تحصیل در دوره CPL Integrated فقط ۵۰ درصد پروازهایشان مورد تایید است.
CPL | Commercial pilot license
- کلاس زمینی شامل 610 ساعت آموزش CPL INTEGRATED
- 145 ساعت پرواز با هواپیما
- 5 ساعت پرواز با دستگاه شبیه ساز پرواز
- امتحان تئوری سازمان هواپیمایی کشوری
- چک پروازی توسط خلبان منتخب سازمان هواپیمایی کشوری
فارغ التحصیلان این دوره جهت استخدام در شرکت‌هایی که خدمات هوائی ارائه می‌دهند مانند (شرکت های مسافربری، حمل و نقل، سم پاشی، ایرتاکسی) آموزش داده می شوند.مدت پرواز در این دوره ۱۵۰ ساعت است. مسیریابی در این مقطع به صورت دید بیرون و عوارض زمین (VFR) با استفاده از نقشه‌های مخصوص انجام می‌گردد.
IR MADULAR | Instrument rating
- 260 ساعت کلاس زمینی دوره IR MODULAR
- 5 ساعت پرواز با هواپیما
- 35 ساعت پرواز با شبیه ساز
این مرحله دوره تکمیلی CPL Integrated می باشد. در این دوره پرواز بدون دید آموزش داده میشود.دانشجو با استفاده از تجهیزات ناوبری هواپیما، بدون بهره گیری از دید بیرونی تمامی مراحل مسیریابی پرواز را فرا می گیرد. پرواز در این مرحله ۴۰ ساعت است که دانشجو می تواند ۲۰ ساعت پرواز با هواپیما و ۲۰ ساعت دیگر را با شبیه ساز مورد تایید سازمان هواپیمائی کشوری در این مقطع انجام دهد.
بعد از اتمام سه دوره فوق و اخذ گواهینامه ها از سازمان هواپیمایی کشوری، هنرجو حداقل مدارک را دریافت کرده و آماده استخدام شدن در شرکت های هواپیمایی میباشد به عنوان first officer یا در صورت علاقه، امکان گذراندن دوره معلم خلبانی را داشته و میتواند به عنوان معلم خلبان در آموزشگاه های خلبانی مشغول به کار شوند.
FI | Flight instructor
- پیش نیاز بر اساس PART FCL (FCL 905)**
- گواهینامه CPL یا PPL معتبر ( با مجموع 200 ساعت پرواز که شامل 150 ساعت پرواز PIC شود که حداقل 15 ساعت آن در Class مربوطه انجام گرفته باشد.)
- یک پرواز ناوبری VFR حداقل (300NM) 540km با حداقل Full Stop Landing 2 در دو فرودگاه متفاوت.
- یک پرواز AOL (Assessment Of Competence) قبل از دوره معلمی (حداکثر تا شش ماه قبل از شروع دوره ) در Class مربوطه .
- حداقل 30 ساعت پرواز بر روی هواپیمای Single Engine که حداقل 5 ساعت آن حداکثر 6 ماه قبل از شروع دوره انجام گرفته باشد.
- حداقل 10 ساعت پرواز Instrument (حداکثر 5 ساعت آن بر روی دستگاه FSTD مجاز است).
متقاضی پس از گذراندن مراحل فوق می تواند در مدارس آموزش خلبانی ، به عنوان معلم پروازی فعالیت داشته باشد.
ATP | Airline transport pilot
پیش نیاز:
- 250 ساعت کلاس زمینی
- امتحان تئوری سازمان هواپیمایی کشوری.
- ارزیابی سطح زبان هوانوردی (LPR).
این دوره پیش نیازی برای خلبان اول شدن می باشد، که فقط شامل دوره زمینی است و پس از حداقل 1500 ساعت پرواز به عنوان خلبان دوم، شرایط لازم برای گرفتن این مدرک را کسب می نماید.
در پایان نکاتی چند در رابطه با انتخاب مدرسه خلبانی
خلبان شدن در ابتدا بسیار جذاب و هیجان انگیز به نظر میرسد اما واقعیت این است که فرآیند شروع دوره خلبانی تا رسیدن به آرزوی خلبان شدن، گاهی بسیار نفس گیر و خسته کننده و پر هزینه میباشد. این راه نیازمند تلاش و پیگیری و پشتکار فراوان میباشد.
